صفحه محصول - پروپوزال بیع الکترونیکی در حقوق ایران

پروپوزال بیع الکترونیکی در حقوق ایران (docx) 39 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 39 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تفت دانشکده علوم انسانی پروپوزال پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته حقوق گرایش: حقوق خصوصی عنوان استاد راهنما دکتر احمد دهقانی فیروز آبادی نگارنده سید علیرضا آقائی میبدی تقدیم به همسر عزیز و مادر مهربانم که برای من عزیزترینند سپاسگزاری از راهنمایی‌های با ارزش و مفید استاد راهنمای گرامی جناب آقای دکتر احمد دهقانی فیروز آبادی کمال تشکر و قدرانی را می‌نمایم. فهرست مطالب چکیده .................................................................................................................................................................1 کلیات تحقیق :فصل اول 1-1 مقدمه .........................................................................................................................................................2 1-2 بیان مسأله ..................................................................................................................................................3 1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق ......................................................................................................................5 1-4 سؤالات تحقیق ........................................................................................................................................6 1-4-1 سؤالات اصلی..............................................................................................................................6 1-4-2 سؤالات فرعی...............................................................................................................................6 1-5 فرضیات تحقیق ...................................................................................................................................... 6 1-6 اهداف تحقیق .........................................................................................................................................7 فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده 2-1 بیع..........................................................................................................................................................9 2-1-1: مفهوم و تعریف بیع .................................................................................................................9 2-1-2: انواع بیع ...................................................................................................................................15 2-2 شرایط مبیع (مسلمُ‏فیه) و ثمن .............................................................................................................. 22 2-2-1 شرایط ثمن ................................................................................................................................23 2-3: تجارت الکترونیک ...............................................................................................................................26 2-3-1: تعریف ............................................................................................................................. 26 2-3-2: انواع تجارت الکترونیک ............................................................................................................. 29 2-3-4: اینترنت و بیع الکترونیک ...........................................................................................................31 2-4: قرارداد الکترونیک ...................................................................................................................................32 2-4-1:تعریف ........................................................................................................................................ 33 2-4-3: ماهيت قراردادهاي الكترونيك .....................................................................................................34 2-5: امضای الکترونیکی ..................................................................................................................................36 2-5-1: تعریف .......................................................................................................................................36 2-5-2: امضای الکترونیک مطمئن ...........................................................................................................37 2-6: پول الکترونیکی و ماهیت آن................................................................................................................. 40 2-6-1: تعریف ........................................................................................................................................40 2-6-2: انواع پول .....................................................................................................................................41 2-6-3: پرداخت بها به صورت الکترونیکی ...............................................................................................42 2-7 شرایط اساسی صحت معاملات ...................................................................................................................44 2-7-1در بیع الکترونیکی ..........................................................................................................................44 2-7-2: توافق دو اراده در بیع الکترونیکی .................................................................................................46 2-8: اعتبار داده پيام‌ها در ايجاد ماهيت حقوقي ..............................................................................................49 2-8-1: ايجاب و قبول از طريق داده پيام‌هاي الكترونيك ..........................................................................52 2-8-2: تفكيك بين ايجاب و دعوت به معامله ..........................................................................................54 2-8-3: مقررات ايجاب و قبول از طريق داده پيام‌ها ..................................................................................55 2-8-4: بیان اراده از طریق داده پیام در انواع عقود ..................................................................................60 2-8-5: عقود رضایی...............................................................................................................................60 2-8-6: عقود تشریفاتی ..............................................................................................................................61 2-8-7: تأمین تشریفات در قراردادهای الکترونیکی .................................................................................63 2-8-8: فقدان قصد و رضا ......................................................................................................................63 2-8-9: اهلیت طرفین...............................................................................................................................64 2-9: موضوع معین مورد معامله ........................................................................................................................65 2-10: مشروعیت جهت معامله ...........................................................................................................................71 2-11: زمان و مکان بیع الکترونیکی....................................................................................................................72 2-11-1: زمان بیع الکترونیکی.................................................................................................................74 2-11-1-1: زمان ارسال داده پيام‌ها...................................................................................................74 2-11-1-2: زمان دريافت داده پيام‌ها ..............................................................................................74 2-11-1-3: مشخص کردن سيستم اطلاعاتي معين توسط مخاطب .................................................. 75 2-11-1-4 عدم مشخص کردن سيستم اطلاعاتي معين توسط مخاطب ........................................... 75 2-11-2: مکان بیع الکترونیکی...................................................................................................................77 2-11-2-1: مكان ارسال و دريافت داده پيام‌ها .................................................................................77 2-11-2-2: مكان ارسال داده پيام‌ها78 2-11-2-3: مكان دريافت داده پيام‌ها ..............................................................................................78 2-12: نتايج تعيين زمان و مكان تشكيل قرارداد .............................................................................................79 2-12-1: نتايج تعيين زمان تشكيل قرارداد ...............................................................................................79 2-12-2: نتايج تعيين مكان تشكيل قرارداد ............................................................................................80 2-13: تعيين زمان و مكان تشكيل عقود غائبين ...............................................................................................80 2-14: احکام خیارات در بیع الکترونیکی .......................................................................................................82 2-14-1: خیار مجلس ...........................................................................................................................83 2-14-2: خیار حیوان.................................................................................................................................84 2-14-3: خیار شرط................................................................................................................................84 2-14-4: خیار تأخیر ثمن ......................................................................................................................86 2-14-5: خیار رؤیت و تخلف وصف ..................................................................................................86 2-14-6: خیار غبن .................................................................................................................................88 2-14-7: خیار عیب..............................................................................................................................89 2-14-8: خیار تدلیس..............................................................................................................................89 2-14-9: خیار تبعض صفقه ...................................................................................................................91 2-14-10: خیارتخلف شرط ..................................................................................................................91 2-15: سوابق و پیشینه تحقیق .......................................................................................................................93 فصل سوم: فصل سوم 3-1 روش‌شناسی تحقیق...............................................................................................................................97 3-1-1 روش تحقیق..............................................................................................................................97 3-1-2: تحقیق توصیفی- تحلیلی ..........................................................................................................98 3-1-3 تحقیق کاربردی .........................................................................................................................99 3-2 ابزار گردآوری اطلاعات ........................................................................................................................99 3-3 روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات .......................................................................................................100 3-3-1: روش تکیه بر موضوعات نظری..................................................................................................100 3-4 روش ارائه یک قضیه توصیفی.................................................................................................................100 3-5 ساماندهی تحقیق ....................................................................................................................................101 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل 4-1 استنباطی ...................................................................................................................................................102 فصل پنجم: نتیجه گیری 5-1: نتیجه‌گیری، جمع‌بندی و پیشنهادات ......................................................................................................107 5-1-1: نتیجه‌گیری و جمع‌بندی ...........................................................................................................107 5-1-2: پیشنهادات .....................................................................................................................................108 منابع .................................................................................................................................................................111 چکیده انگلیسی .................................................................................................................................................. 118 چکیده: با توسعه فناوری و گسترش ارتباطات از طریق فضای مجازی و اینترنت، نوع و نحوه انعقاد قراردادها نیز با تغییراتی همراه بوده است. از جمله عقودی که به صورت الکترونیکی در فضای مجازی و بدون حضور طرفین در مجلس عقد صورت می‌گیرد، بیع الکترونیکی می‌باشد. مسأله‌ای که در رابطه با این موضوع با رویکردی حقوقی قابل طرح می‌باشد اینکه؛ بیع الکترونیکی در حقوق ایران چه ماهیتی دارد؟ شرایط انعقاد و مواردی که در قانون مدنی پیش‌بینی شده از جمله زمان و مکان بیع، خیارات بیع و ...، در این عقود چگونه قابل ارزیابی است؟ در این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته، در پاسخ به مسائل مطرح شده اینگونه پاسخ داده شده که؛ قراردادهای الکترونیکی اگرچه در نحوه انعقاد، شکل توافق و ابراز اراده(ایجاب و قبول) با قراردادهای سنتی(غیر الکترونیکی) متفاوت است ولی در بسیاری موارد از جمله رعایت شرایط اساسی معاملات که شامل قصد و رضای طرفین، موضوع معین مورد معامله، اهلیت طرفین و جهت مشروع معامله می‌باشد، دارای ماهیت یکسانی با بیع و قراردادهای سنتی ‌می‌باشند. زمان و مکان این نوع قراردادها را می‌توان با در نظر گرفتن زمان و مکان ارسال و دریافت داده پیام و نیز نظریات مختلف در رابطه با زمان و مکان عقود غائبین(عدم حضور در مجلس عقد)، زمان ارسال قبولی توسط خریدار دانست.در مورد مکان هم محل اعلام قبولی از سوی خریدار را میتوان مکان وقوع معامله دانست.خیاراتی که در قانون مدنی در رابطه با بیع پیش‌بینی شده، به جز برخی از آنها که با نوع معاملات الکترونیکی سنخیت ندارند، تحت شرایط خاصی در مورد بیع الکترونیکی نیز قابل استناد و اعمال می‌باشد و همچنین برخی از آنها در قانون تجارت الکترونیک ایران پیش‌بینی شده است از جمله؛ خیار تدلیس، خیار تخلف از شرط و خیار شرط. واژگان کلیدی: بیع، قرارداد الکترونیکی، تجارت الکترونیکی، ایجاب و قبول، زمان و مکان عقد، خیار فسخ فصل اول کلیات تحقیق 1-1 مقدمه شاید بتوان گفت نیازهای انسان تا حدودی ثابت است ولی ابزار و وسایل برآورده نمودن این نیازها با توجه به پیشرفت و توسعه علم تغییر می‌یابد. در روزگاران قدیم مردم برای برطرف ساختن نیازهای خود از مبادله کالا با کالا استفاده می‌کردند. شیوه معمول این گونه معاملات به این ترتیب بود که فرد کالای مازاد بر نیاز خود را با کالای مورد نیازش مبادله می‌کرد. مشکلات این‌گونه معاملات انسان را بر آن داشت تا کالایی بیافریند که در مقابل آن هم نیازهای خود را برآورده سازد و هم بازیگر نقش یکی از عوضین معامله باشد. این احساس بالقوه پس از چندی بروز بیرونی یافت و سبب پیدایش کالایی به نام پول شد. این امر به نوبه خود به وجود آمدن تحولی شگرف را در تجارت نوید می‌داد. هم‌زمانی این تحول با رواج اندیشه اصالت فرد و آزادی حاکمیت اراده سبب پیدایش قراردادهای تجاری به شکل امروزی شد؛ اما منش فزون‌طلب و منفعت‌محور انسان با قراردادهای کتبی ارضا نشد و دیری نپایید که ارمغان دنیای مدرن؛ یعنی تجارت الکترونیکی بعد از اختراع وسایلی همچون تلفن، دورنگار و رایانه از درون دنیای پرآشوب تجارت سر برآورد. هم‌زمانی گسترش این تجارت نوین و طرح جهانی‌سازی اقتصاد و پیوستن جوامع مختلف به این طرح و نیز افزایش روزافزون کاربران شبکه جهانی اینترنت، این تجارت نوین را به تجارتی فراسیستمی مبدل ساخت؛ به طوری که خود را به عنوان امری اجتناب‌ناپذیر در متن زندگی انسان امروز جا داده است. قرار گرفتن در دهکده جهانی ما را ناگزیر از مهیا نمودن زیرساخت‌های لازم برای تجارت الکترونیکی می‌سازد و عدم توجه به این قانون‌مندی‌های نوین در آینده‌ای نه چندان دور فاجعه‌آمیز خواهد بود. یکی از مفاهیم تجارت الکترونیکی حذف مرزها، گمرک‌ها و واسطه‌ها و تبدیل شدن به یک دهکده جهانی است. در تجارت الکترونیکی مرزی وجود ندارد و تفاوتی نمی‌کند که افراد اجناس خود را از یک مغازه در نزدیکی محل سکونت خود یا از یک فروشگاه در قاره‌ای دیگر خریداری کنند. تجارت الکترونیکی باعث افزایش سرعت و حجم مبادلات بازرگانی شده و به شکل محسوسی کاهش هزینه خریدار و تولیدکننده، صرفه‌جویی زمان، جذب بیشتر و حذف واسطه‌ها و در نهایت سود بیشتر را به دنبال دارد. در این تجارت، فضای طبیعی به فضایی مجازی تبدیل شده و انسان‌ها بدون قرار گرفتن در محدودیت‌های زمان و مکان می‌توانند با امکانات پیشرفته امروز معاملات خود را به صورت الکترونیکی انجام دهند. 1-2 بیان مسأله سال‌هاست که وضع و شرح قواعد حاکم بر قراردادها در محافل حقوقی مورد توجه می‌باشد. صدها کتاب و مقاله در این زمینه به رشته تحریر در آمده تا چارچوبی شایسته برای تنظیم روابط قرادادی اشخاص فراهم آورد. اما شاید گستردگی موضوعات راجع به قرارداد و لزوم پرداختن به قواعد عمومی در پیمان‌های غیر حضوری کمتر به چشم آید. در این میان تنها موضوع زمان و مکان وقوع عقد در قرادادهای منعقده از طریق پست و تلگراف و تلفن و اینترنت و مسأله امکان برابری نوشته و امضاء دستی با سند دریافتی از طریق پست و تلگراف و تلفن و اینترنت و مانند آن بوده که به عنوان چالش عمده قواعد عمومی در قرادادهای غیر حضوری توجه حقوقدانان را به خود جلب کرده است. این روند برای سالها قابل تحمل و موجه می‌نمود. حجم اندک قرادادهایی که به طریق غیرحضوری منعقد می‌شد، دلیلی بر اختصاص قواعد ویژه به آن قرادادها باقی نمی گذاشت. قانونگذار به انعطاف قواعد عمومی دلخوش بود و مردم نیز با توسل به شیو‌های سنتی راه احتیاط را در پیش می‌گرفتند و یا خطرات انعقاد قراردادهای غیر حضوری را در قبال سرعت و تسهیلات آن پذیرا می‌شدند؛ اما این وضعیت با پیدایش اینترنت که نسل نوینی از سیستم‌های الکترونیکی بود برهم خورد. حجم مبادلات الکترونیکی در مدت کوتاهی افزایشی شگرف داشت؛ سیستم‌های جدید به شدت جانشین سیستم‌های قدیمی شدند تا با خود سرعت و صرفه اقتصادی به ارمغان بیاورند و مزایای فناوری جدید، تنها در قلمرو روابط خصوصی اشخاص متجلی نمی شد. قراردادهای الکترونیکی بیش از آن که مورد توجه اشخاص باشد، اشتیاق دولتها را بر می‌انگیخت و آنها را به سوی الکترونیکی نمودن عملیات خود در ساختاری که «دولت الکترونیکی» خوانده می‌شد، سوق می‌داد. در شرایط جدید به نظر می‌رسید که قواعد موجود در سیستم‌های حقوقی دیگر کاملاً نمی تواند پاسخگوی نیازهای جدید باشد؛ مجامع بین المللی و منطقه ای و کشورها، یکی پس از دیگری به تصویب قوانین راجع به تجارت و بیع الکترونیکی پرداختند. قوانینی که هر چند انگیزه تدوین آنها پیدایش اینترنت بود اما عمدتاً جامع نگر بوده و بر کلیه تبادلات الکترونیکی صرفنظر از سیستم تولید و پردازش آن حکومت می‌کردند. کشور ما نیز از این ماجرا به دور نبود ؛ ضرورت راه اندازی و بهره گیری از فناوری جدید به ویژه در تجارت بین المللی و خدمات عمومی دولت احساس می‌شد. در نخستین گام، قانون برنامه پنج ساله دوم دولت را موظف به طراحی و اجرای شبکه متمرکز اطلاع رسانی تجاری داخلی و بین المللی نمود. قانون برنامه سوم توسعه بر لزوم انجام داد و ستد الکترونیکی اوراق بهادار در سطح ملی تأکید داشت و قانون برنامه چهارم توسعه، دولت را ملزم می‌کرد تا دستگاه‌ها و واحدهای مربوطه را به منظور به روز کردن پایگاه‌ها و مراکز اطلاع رسانی، انجام مناقصه‌ها و مزایده‌ها و عملیات مالی و اعتباری در محیط رایانه ای، ایجاد ابزارهای مجازی، انجام فعالیت‌های تدارکاتی و معاملاتی در قالب تجارت الکترونیکی تجهیز نمایند. سرعت حیرت‌آور، هزینه پایین و وجود توجیه قابل قبول اقتصادی استفاده از سیستم‌های اینترنتی و الکترونیکی در قراردادهای تجاری و حتی غیر تجاری، موجب گردید که قراردادهای الکترونیکی جایگزین قراردادهای سنتی شده و با شتاب غیر قابل باوری فراگیر شده و به دنبال آن چالش جدی را در حوزه مسائل مختلف حقوقی برای قضات و حقوقدانان برجای گذارد. این امر سبب وضع مقررات ویژه تجارت الکترونیک در سطح ملی و بین المللی گردیده است. یکی از اساسی‌ترین بحث‌ها در این زمینه، صحت انعقاد، لازم الاجرا بودن و اعتبار این قرادادهاست. این که آیا ارکان و شرایط اساسی عقد در قراردادهای مذکور موجود است و این که زمان و مکان قرارداد چه زمانی و کجا است؟ قراردادهای منعقد شده در این فضای مجازی با توجه به روش‌های متنوع انعقاد قرارداد به ویژه عقود انعقاد یافته توسط سامانه هوشمند و بدون مداخله اراده انسانی، به چه میزان از اعتبار حقوقی برخوردار است؟ در تحقیق حاضر سعی بر آن است تا بدین پرسش‌ها پاسخ داده شود و موضع حقوق ایران در خصوص قراردادهای الکترونیکی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. 1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق از جمله مؤلفه‌هایی که تحت تأثیر پیشرفت و توسعه فناوری قرار گرفت، تجارت و مبادلات بود. اینکه مردم بتوانند بدون خروج از منزلشان، به کلیه اطلاعات دست یابند و در فضایی نامرئی و مجازی به داد و ستد بپردازند، امری غیر قابل تصور بود. با تجمع برخی ابداعات از جمله تلفن، رایانه و دیجیتالی شدن تکنولوژی، این تصورات به واقعیت پیوست. به تبع این فناوری و پیشرفت در زمینه داد و ستد، برخی روابط تجاری و قراردادی از جمله خرید و فروش نیز به سمت نوآوری تغییر یافت. نکته‌ای که در این رابطه حائز اهمیت می‌باشد اینکه قراردادهای الکترونیکی که در فضایی مجازی منعقد می‌شوند و بین گروه‌های مختلف مردم مورد استعمال قرار می‌گیرد، در برابر قراردادهای سنتی که حضور طرفین را می‌طلبد، چه جایگاهی دارد؟ برای شناسایی جایگاه این قراردادها و در پی نظام‌مند نمودن روابط شهروندان توسط رشته حقوق، در درجه اول؛ بررسی ماهیت حقوقی خرید و فروشی که به واسطه اینترنت و فضای مجازی انجام می‌شود یعنی بیع الکترونیک، از جمله رسالت‌های حقوق است و به تبع آن تعیین شرایط انعقاد قرارداد، آثار بیع الکترونیکی و مواردی که در بیع باید رعایت ‌شود، مورد لحاظ قرار می‌گیرد. این موارد به نوعی اهمیت و ضرورت انجام تحقیق را توجیه می‌کند. 1-4 سؤالات تحقیق 1-4-1 سؤالات اصلی: اصول و قواعد موجود در نظام حقوقی ما تا چه اندازه می‌تواند بر قراردادهای بیع الکترونیکی حکومت کند و اگر در مورد یا مواردی نیاز به وضع قواعد جدید باشد، آن قواعد چه باید باشند؟ آیا اطلاعات مندرج در یک وب سایت جهت فروش محصولات، ایجاب تلقی می‌شود؟ چگونه می‌توان، اشتباه یک طرف عقد را در قراردادهای بیع الکترونیکی برطرف نمود؟ 1-4-2 سؤالات فرعی: زمان و مکان وقوع عقد، در قرارداد بیع الکترونیکی چه زمانی و کجاست؟ آیا در قراردادهای الکترونیکی، خیار راه دارد؟ 1-5 فرضیات تحقیق در پاسخ به سؤالات مطرح شده در رابطه با موضوع مورد تحقیق فرضیات زیر را می‌توان مطرح نمود: قراردادهای الکترونیکی، قراردادهایی هستند که با استفاده از سیستم های الکترونیکی (مخابراتی) منعقد می‌شوند. قراردادهای مذکور از حیث انعقاد، تابع قواعد عمومی قراردادها می‌باشند، زیرا تنها وجه فارق این گونه عقود از سایر پیمانها، ابزار بیان قصد است و از دیگر جهات فرقی با آنها ندارند. اطلاعات مندرج در یک وب سایت جهت فروش محصولات که قابلیت دوباره چاپ کردن و خواندن را داشته باشد، به عنوان یک نوشته تلقی می‌شود و ایجاب نیست. اشتباه به هنگام وارد ساختن داده ها، به آسانی در قراردادهای بیع الکترونیکی امکانپذیر است، اما این وضعیت را می‌توان با تعامل طرفین کاهش داد. پیشرفتهای نوین در تجارت الکترونیک به طرفین عقد این امکان را می‌دهد که فوراً با یکدیگر توافق کرده، آن را تصدیق نموده و و رضایت خویش را با فشار دادن چند کلید به طرف مقابل ابلاغ نمایند. در بحث زمان و مکان وقوع عقد، برخی کشورها به وضع قاعده خاصی در زمینه تبادلات الکترونیکی پرداخته اند، اما در دیگر کشورها، با سکوت قانونگذار، گزیری از اجرای قواعد عمومی قراردادها نیست. در حقوق ما با سکوت قوانین، تبعیت از دکترین رایج، به اعمال نظریه «ارسال» منجر می‌شود، اما به نظر می‌رسد که این دیدگاه با طبع قرادادهای بیع الکترونیکی سازگار نباشد، در این زمینه اتخاذ نظریه «وصول» یا حداقل «ارسال به شرط وصول» مناسبتر بوده و حقوق ما را به عرف تجارت بین المللی نزدیکتر می‌کند. اگر در تجارت الکترونیکی چیزی مانند عقد لفظی یا کتبی وجود داشته باشد (که قطعاً چنین است)، بیع محسوب شده و تمام احکام بیع، از جمله ثبوت خیار را دارد. 1-6 اهداف تحقیق با توجه به اهمیت اینترنت و ارتباطات الکترونیکی در عصر حاضر و همچنین با توجه به فواید اینترنت و ارتباطات الکترونیکی در ساده سازی بسیاری از امور همچون خرید و فروش، بانکداری، سرمایه گذاری و ... و این که ما هم اکنون در عصر تکنولوژی و ارتباطات الکترونیک به سر می‌بریم، عصری که هر روز در آن شاهد تکنولوژی های جدید و پیشرفته‌تری هستیم و فراتر از همه این‌ها با توجه به آینده درخشان اینترنت در رشد اقتصاد جهان و ایجاد دهکده‌ای جهانی، لازم است که تحقیق مستقل در این خصوص صورت گیرد. در واقع می‌توان گفت ضرورت نگارش این تحقیق همان ضرورت پاسخگویی به مسائل حقوقی مرتبط با انعقاد قراردادهای بیع الکترونیکی در دنیایی است که به سمت حذف یا محدود نمودن روشهای سنتی برقراری ارتباط می‌رود. نظام حقوقی ما در مواجهه با این موضوع، قواعد عمومی قراردادها و قانون تجارت الکترونیکی را در اختیار دارد، قواعد شایسته ای که باید با طبع قرادادهای الکترونیکی سازگار باشد. بنابراین پرداختن به حقوق تجارت الکترونیکی و از جمله بیع الکترونیکی، هدف نخستین و اصلی این تحقیق می‌باشد. همچنین این تحقیق درصدد است تا موضع حقوق ایران در خصوص قراردادهای الکترونیکی مورد بحث و برررسی قرار داده و تفاوتها و شباهتهای آن با قراردادهای سنتی را مورد بحث و بررسی قرار دهد. فصل سوم مواد و روشها 3-1 روش‌شناسی تحقیق 3-1-1 روش تحقیق روش تحقیق براساس معیارهای مختلفی قابل طبقه‌بندی می‌باشد. از جمله براساس روش اجرا، هدف، گردآوری اطلاعات، خصوصیات مسأله و معیارهای ترکیبی. 3-1-2: تحقیق توصیفی- تحلیلی بر اساس روش اجرای تحقیق، تحقیق مورد نظر توصیفی- تحلیلی است. ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﺑﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻋﻴﻨﻲ، ﻭﺍﻗﻌﻲ ﻭ ﻣﻨﻈﻢ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺕ ﻳﮏ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻣﻲ‌ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﻣﺤﻘﻖ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺵ‌ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻤﻊ‌ﺁﻭﺭﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺳﻌﻲ ﻣﻲ‌ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺼور ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ. ﻭﻳﮋﮔﻲ ﻫﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ عبارتند از: 1- ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺻﻠﻲ ﻣﺤﻘﻖ ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻧﻮﻳﺴﻲ ﺍﺯ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﮔﺮﺍﻳﺶ‌ﻫﺎ ﻭ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﻣﻲ‌ﺑﺎﺷﺪ. 2- ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻭ ﺍﺭﺯﺷﻴﺎﺑﻲ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ‌گیرند. ﻫﺪﻑ ﺭﻭﺵ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ، ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻭ ﻳﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻨﻈﻢ می‌باشد. ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻏﻴﺮﺗﺠﺮﺑﻲ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ، ﺑﺎ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦ ﻣﺘﻐﻴﺮﻫﺎ، ﺁﺯﻣﻮﺩﻥ ﻓﺮﺿﻴﻪﻫﺎ، ﭘﺮﻭﺭﺍﻧﺪﻥ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻛﻠﻲ، ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻳﺎ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎیی ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺭﻭﺍیی ﺟﻬﺎﻥ ﺷﻤﻮﻝ ﺍﺳﺖ، ﺳﺮﻭﻛﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺗﺎﺑﻌﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺭﺩ. ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ، ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻳﺎ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ، ﻋﻘﺎﻳﺪ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ، ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﺭﻱ، ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﺭﻭﻧﺪﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺭﺩ. ﺗﻮﺟﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺍﺳﺖ، هر ﭼﻨﺪ ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩهد. ﺩﺭ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺍﺧﺺ ﺁﻥ، ﻣﺤﻘﻖ ﺍﻟﺰﺍﻣﺎً ﺩﺭ ﭘﻲ ﻛﺸﻒ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺭﻭﺍﺑﻂ، همبستگی‌ها ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻً ﺁﺯﻣﻮﺩﻥ ﻓﺮﺿﻴﻪﻫﺎ ﻭ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵﻧﻮﻳﺴﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺻﺮﻓﺎً ﺟﻨﺒﻪ ﻭﺻﻔﻲ ﺩﺍﺭﺩ. تحقیق تحلیلی نیز روشی است که در آن محقق با استفاده از مطالب به دست آمده از توصیف داده‌ها، به تحلیل موضوع و نتیجه‌گیری می‌پردازد و برای بهبود کارکردهای مرتبط با موضوع تحقیق، راهکارهایی ارائه می‌دهد. 3-1-3 تحقیق کاربردی براساس هدف، تحقیق مورد نظر، تحقیق کاربردی می‌باشد. این نوع تحقیق عبارت است از انجام یک سلسله بررسی‌ها و پژوهش‌های ابداعی برای کسب علمی‌یا فنی جدید با هدف علمی‌مشخص. به عبارتی دیگر در انجام این نوع تحقیق هدف و کاربرد خاصی مدنظر است. نتایج این‌گونه تحقیقات به وسیله پژوهشگران تحقیقات تجربی و کاربردی برای رفع نیازمندی‌های جامعه مورد استفاده قرار می‌گیرد. 3-1-4 تحقیق کیفی(Qualitative Research) براساس نوع و ماهیت داده‌ها، تحقیق مورد بررسی تحقیق کیفی است. این نوع تحقیق مبتنی بر روش‌شناسی تفسیری است و علت اصلی حدوث آن اعتقاد طرفداران آن به ضعف روش‌های اثباتی در بررسی پدیده‌های اجتماعی است. تحقیقات کیفی، توصیفی است که در آن محقق به فرایند معنی و درک حاصل از واژگان و تصاویر تمایل دارد. این نوع تحقیق، نوعی تحقیق تفسیری است و به نوعی ارزش‌ها و قضاوت‌های محقق روی گزارش اثر می‌گذارد. برخی از محققین مزیت و رمز مشکل‌گشایی این نوع تحقیق را، ارزشی بودن آن می‌دانند. 3-2 ابزار گردآوری اطلاعات گردآوری اطلاعات یکی از مهم‌ترین برهه‌های تحقیقات متعارف است. در هر تحقیق نه تنها باید از چند روش برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده نمود، بلکه باید هر روش به درستی و با شناخت کامل برگزیده شود و درست به کار آید. یک محقق باید از دو روش استفاده نماید، هم خود پدیده را مستقیماً ببیند و تحلیل نماید، هم از طریق داده‌های جمع‌آوری شده توسط دیگر ابزار شامل کتاب‌ها، اسناد و ... آن را مورد شناسایی قرار دهد. در تحقیق مورد نظر از روش‌های غیر مستقیم از جمله استفاده از اسناد و مدارک برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده می‌شود. به عبارتی دیگر جمع‌آوری اطلاعات در این تحقیق، به روش کتابخانه‌ای است. روش کتابخانه‌ای یا اسنادی(Documentry Research) روشی است که محقق اسناد مکتوب، فیلم‌ها، عکس‌ها، مطالب ضبط شده روی نوارکاست، دیسکت، لوح فشرده و ... را گردآوری و از بین داده‌های موجود، منابع مورد نیاز خود را انتخاب می‌کند. گردآوری اطلاعات در این تحقیق با ابزار فیش برداری و کارت مشاهده می‌باشد. ﻓﻴﺶ ﺑﺮﮔﻪ‌ﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻳﺎ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮐﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﺧﻼﺻﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ است و کارت مشاهده ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻣﮑﺘﻮﺑﻲ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻗﻼﻡ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺧﺎﺻﻲ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲ‌ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺤﻘﻖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺛﺒﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪﺍﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲ‌ﮐﻨﺪ. 3-3 روش‌های تجزیه و تحلیل اطلاعات تجزیه و تحلیل داده‌ها یعنی نظم دادن به یادداشت‌های پراکنده، جدا نمودن مضامین اصلی تحقیق و ارائه آنها در اثری مکتوب است. 3-3-1: روش تکیه بر موضوعات نظری در این روش چارچوب نظری تحقیق به اجرا درمی‌آید. اهداف اصلی و طرح تحقیق بر پایه چارچوب نظری است که آن نیز مبتنی بر پرسش‌های تحقیق می‌باشد. بر این اساس ادبیات و چارچوب نظری مورد بررسی قرار می‌گیرد و پژوهشگر به دیدگاه‌های ژرف‌نگر و جدیدی دست می‌یابد. این روش اغلب در پژوهش‌های تبیینی استفاده می‌شود. 3-4 روش ارائه یک قضیه توصیفی در این روش که برای تنظیم و سازماندهی پژوهش می‌باشد، با هدف تشریح و توصیف یک قضیه انجام می‌گیرد. در این روش داده‌های پژوهش بر اساس سرفصل‌های اصلی طبقه‌بندی می‌شود و بر اساس آن به توصیف موضوع می‌پردازد. با این تفاسیر در این تحقیق، تجزیه و تحلیل داده‌ها به روش کیفی می‌باشد. از آنجا که داده‌ها در این تحقیق کمی‌نیست و جنبه آماری ندارند، عقل، منطق، تفکر و استدلال، معیار قرار می‌گیرد و مبنا در تجزیه و تحلیل داده‌ها، کیفی است. 3-5 ساماندهی تحقیق تحقیق مورد نظر درپنج فصل نگارش می‌شود: فصل اول: کلیات تحقیق فصل دوم: مروری بر تحقیقات انجام شده فصل سوم: مواد و روشها فصل چهارم: نتایج فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری که در این فصل به جمع‌بندی مطالب، و تجزیه و تحلیل مطالب ارائه شده، نتیجه‌گیری می‌شود و پیشنهاداتی برای پیشبرد اهداف کاربردی موضوع مورد تحقیق به نهادهای مرتبط ارائه می‌شود. منابع منابع فارسی احمدی، حسین و ویرجینیاری، م، تجارت الکترونیک، مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران، 1381. ازکیا، مصطفی و دربان آستانه، علیرضا، روش‌های کاربردی تحقیق، انتشارات کیهان، تهران، 1382. امامی، سید حسن، حقوق مدنی، ج1، انتشارات مجد، تهران، 1380. اميري قائم مقامي، عبدالحميد، حقوق تعهدات، ج 2، نشر ميزان، تهران 1378. انصاری، مسعود ، طاهری، محمدعلی؛ فرهنگ لغات حقوقی، جلد سوم، چاپ چهارم، انتشارات قلم. آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر عربی-فارسی، نشر نی، تهران، 1379. بلالاک، هربرت، مقدمه‌ای بر تحقیقات اجتماعی، ترجمه ابراهیم پاشا، انتشارات سمت، تهران، 1372. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، نشرکتابخانه گنج دانش، تهران، چاپ 16، 1385. دارابپور، سهراب، حقوق بيع بين‌المللي، ج اول، انتشارات گنج دانش، چاپ اول، تهران 1374 دهخدا، علي اكبر، فرهنگ لغت‌نامه دهخدا، ماده «بیع»، نشر دانشگاه تهران، تهران، 1372. ره‏پیک، حسن، عقود معین1، تهران، انتشارات خرسندی، 1387، چاپ اول. زرگر، محمود، مدل‌های راهبردی و راهکارهای تجارت در اینترنت، انتشارات بهینه، 1380. ساروخانی، باقر، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، جلد اول، انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، 1381. شهيدي، مهدي، تشكيل قراردادها و تعهدات، چاپ سوم، انتشارات مجد، تهران 1382. صدری، سیدمحمد، معاملات الکترونیک(مبانی- ماهیت- مشروعیت)، انتشارات اندیشه‌های حقوقی، چاپ اول، 1388. صفایی، سید حسن، قاسم زاده، سید مرتضی، حقوق مدنی( اشخاص و محجورین)، انتشارات سمت، چاپ دهم، 1384. صفایی، سیدحسین، حقوق مدنی(اصول قراردادها و تعهدات)، نشر دادگستر، تهران، 1386. صنایعی، علی، تجارت الکترونیک در هزاره سوم، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد اصفهان، 1381. طاهری، حبیب‏الله؛ حقوق مدنی 6 و 7، قم، دفتر انتشارات اسلامی، جلد چهارم. فیروزه، خلعت بری، مجموعه مفاهیم بانکی و بین المللی، تهران، شباویز، چاپ اول. کاتوزیان، ناصر، عقود معین، ج1، انتشارات گنج دانش، چاپ هشتم، 1384. کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قرارداها، ج3 (آثار عقد)، کتابخانه گنج دانش،تهران، 1381. کاتوزیان، ناصر؛ قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت انتشار، 1371، چاپ سوم. کاتوزیان، ناصر، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، نشر میزان، چاپ چهاردهم، تهران، 1385. کولن و کاپیتان و لاموراندیر(Colin et Capitan et la Morandiere)، رساله ی حقوق مدنی، ترجمه انجمن حقوقی، ج 2. مایک کانینگهام، تجارت الکترنیک، ترجمه احمدرضا اخوان صراف و عبدالمجید عبدالباقی، انتشارات موسسه دانش پژوهان برین، انتشارات علوم پایه، چاپ اول، 1385. مجمع علمی فرهنگی مجد تهران، فرهنگ حقوقی مجد، انتشارات مجد، 1381. معاونت آموزش و تحقیات قوه قضائیه، قواعد حقوق تجارت الکترونیکی، تهران، انتشارات جنگل، 1389. معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، انتشارات امیر کبیر، تهران، 1362، ذیل واژه بیع. میرابی، وحیدرضا و سرو سعیدی، سهیل، مدیریت بازاریابی بین المللی در هزاره سوم، انتشارات اندیشه های گوهر بار، 1382. نوین، پرویز و خواجه پیری، عباس؛ حقوق مدنی6، تهران، کتاب‏خانه گنج دانش، 1382، چاپ دوم. نیکبخش تهرانی، محمد حسن و آذر صابری، مهدی، آشنایی با تجارت الکترونیک و زیر ساخت‌های آن، انستیتو ایز ایران، 1380. پایان‌نامه احمدی اسبفروشانی، اصغر، تجارت الکترونیک از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز، دانشکده الهیات و معرف اسلامی، 1389. بیکیان، محمدرضا، بررسی ماهیت و رژیم حقوقی معاملات در بورس کالا، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آموزش عالی کار واحد قزوین، 1390. خسروپور، حسین، نحوه انعقاد قراردادهاي الکترونیکی، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، 1390. کاویار، حسین، تعیین قانون حاکم در قراردادهای تجاری الکترونیکی، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، تابستان 1389. مقالات السان، مصطفی، تشکیل قراردادهای الکترونیکی، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 36، 1384. السان، مصطفی، ایجاب و قبول معاملات الکترونیکی، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 43، بی تا. آهنی، بتول، انعقاد قراردادهای الکترونیکی، نشریه فقه و حقوق خانواده، تابستان و پاییز 1383، شماره 33 و 34. بنانیاسری، ماشاالله، تشکیل قرارداد در فضای سایبر(مقدمه‌ای بر حقوق تجارت الکترونیک)، فصلنامه بصیرت، سال دوازدهم، شماره 35، بی تا. بختیاروند، مصطفی، مطالعه تطبیقی مقررات حاکم بر داد و ستدهاي الکترونیکی، مجموعه مقالات همایش بررسی جنبه‌هاي حقوقی فناوري اطلاعات. پورسید، بهزاد، قانون تجارت الکترونیک و نوآوری‌هاي آن، مجله حقوقی دادگستري، شماره 59، 1386. تقی زاده، ابراهیم و ذوالفقار آرانی، مژگان، جایگاه خیارات در قراردادهای الکترونیکی، دیدگاه‌های حقوق قضایی، پاییز 1390، شماره 55. جینفرای، هیل، آینده قراردادهای الکترونیکی در عرصه بیع بینالمللی، ترجمه مصطفی السان، مجله حقوقی بین المللی، شماره 35، 1385. سی. سلمن، جفری، فرایند قراردادهای الکترونیکی؛ قواعدی جدید برای تجارت جدید، ترجمه علی رضایی، ماهنامه کانون، بی تا، به نقل از پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی (پرتال جامع علوم انسانی (http: www.ensani.ir). علیپور حافظی، مهدی، تجارت الکترونیکی در مراکز اطلاع رسانی، سخنرانی، همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی  جزیره کیش، 11-13 اریبهشت، 1380. فيضي چكاب، غلام نبي، لحظه انعقاد قرارداد از طريق واسطه‌هاي الكترونيك، مجموعه مقالات همايش بررسي ابعاد حقوقي فناوري اطلاعات، خرداد 1383. قزل ایاغ، مژده، تجارت الکترونیکی مبتنی بر اینترنت، همایش جهانی شهرهای الکترونیکی و اینترنتی، 1380. قلی زاده، احد، تحلیلی بر انعقاد الکترونیکی معاملات، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 42 بهار 1386. مقامی‌نیا، محمد، نحوه انعقاد قراردادهای الکترونیکی و ویژگی های آن، دوفصلنامه علمي - پژوهشي دانش حقوق مدني، شماره نخست، بهار و تابستان 1391. وصالی ناصح، مرتضی، قرارداد الکترونیک و مبانی اعتبار آن، نشریه کانون، دی ماه 1385، شماره 66. هیل، جنیفر ای، آینده قراردادهای الکترونیکی در عرصه بیع بین‌الملل ، ترجمه مصطفی السان و زینب کنعانی، مجله حقوقی، نشریه مرکز امور حقوقی بین‌المللی معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست جمهوری، شماره 35، 1385. قوانین و مقررات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. قانون مدنی. قانون تجارت. لایحه اصلاح قانون تجارت. قانون تجارت الكترونيك ایران. قانون برنامه پنج ساله دوم توسعه. قانون برنامه سوم توسعه. دیوان کشور، رأی ش 54-13/19/51 در مورد وصیت، روزنامه رسمی، آراء وحدت رویه قضایی تا سال 1356. رأی شماره 5892-10/11/38، هیأت عمومی دیوان کشور، نقل از مجله مردم، ش22، پاییز 1338. منابع عربی انصاری، مرتضی بن محمدامین، کتاب المتاجر، ج۱، چاپ سنگی تبریز، ۱۳۷۵، چاپ افست قم ۱۴۱۶. ابن قدامه، المغنی، ج۳، چاپ محمدخلیل هراسی، قاهره، بی تا. ابن عابدین، حاشیه ردالمحتار علی الدّر المختار، ج۴، چاپ افست بیروت ۱۳۹۹/۱۹۷۹. ابوبکربن مسعود کاسانی، کتاب بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، ج۵، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲. زین الدین بن علی شهیدثانی، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج۳، چاپ محمد کلانتر، بیروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳. شیخ ابی عبدالله شمس الدین، محمدبن جمال الدین مکی العاملی(شهید اول)، لمعه دمشقیه(جلد اول)، ترجمه و تبیین علی شیروانی و محسن غرویان، انتشارات قدس، چاپ بیست و هشتم، 1385. طوسی، محمدبن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، ج ۲، چاپ محمدتقی کشفی، تهران ، ۱۳۸۷. عبدالرحمان جزیری، کتاب الفقه علی المذاهب الاربعه، ج۲، استانبول ۱۴۰۴/۱۹۸. علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ج۱، مؤسسه آل بیت علیهم السلام لاحیاء التراث، قم، بی تا. معلوف، لوييس، المنجد، ج 1، ترجمه محمد بندريگي، نشر ايران، چاپ سوم، 1380 نائینی، میرزا , خونساری، شیخ موسی، منیه الطالب، ، نشر کوثر، تهران، ج1. یزدی، سید محمد کاظم، حاشیه بر مکاسب، چاپ سریی، قم، 1376، ج1. منابع لاتین دولاموراندير، ژوليو، حقوق مدنى، پاريس، دالوز، ج 2، ۱۹۵۷، به نقل از سایت آفتاب(www.aftabir.com) /business/financial/insurance/law/contract_base_legitimation.php) Chris Reed & John Angel, Computer Law. DIRECTIVE 2000, 31/EC Art 9, A/CN. 9/WG. IV/WP. 100, Art 8(1). Chris Reed & John Angel, Computer Law. EU 2000/31 Dirrective on Electronic Commerce, Art. 9(1) Fransworth, 1998, Sec. 6,1; Restatement (Second) of contracts Sec. Gringras, C. and Todd, E. Gringras: the Laws of the Internet, 3rd Rev.ed., 2008, Tottel Publishing. Italian Civil code, 1350, swiss code af obligation, Art 216 J. A. Graham, Technology and Law: Comparative legal Aspects of Net – Business, p 60, 2nd Edition, Sweet & Maxwell, London 2001 Turban, E.lee, J.King, D and Chung, H.M, Electronic Commerce: Management Perspective, Prentice Hall, 2000. Uniform Electronic Transaction Act, Art. 2. Uncitral Model Law on Electronic Commerce, Art. 11(1) Uncitral Model Law on Electronic Commerce, Art. 11(1) Michael Chissick, Alister Kelman, Electronic Commerce: Law and practice. UNIDROIT, Art 1(2); Uniform Electronic Transactions Act, Sec 2. UNCITRAL Model law on Electronic commerce. 1996. Uniform Electronic transactions Act. 1999. Abstract: With technology and information progression via virtual and internet space, conclusion method of contract have been changed. Electronic sale is among the contract which is concluded electronically in the virtual space without presence of both parties in marriage contract party. The related issue which can be propounded with legal approach is that: what is the nature of electronic sale in Iran law? How the terms of conclusion and the cases predicted in civil law such as time and place of sale, sale options, etc., are assessable in this contract? In this descriptive- analytical research, the propounded problems have been answered such as: Although this electronic contract is different from traditional contracts( non electronic contracts) in conclusion way, agreement form and disclosing will ( affirmation and acceptance), but it includes the nature similar to sale and traditional contracts in many case such as observation of the essential terms of transactions that consist the purpose and satisfaction of both parties, the determined subject of the transacted case, the parties’ worthiness and lawful direction of the transaction. The time and place of these contracts can be considered as the time of agreement by the buyer considering time and place of sending and receiving massage data and also various ideas relevant to the time and place of the absentees’ contracts ( absent in the conclusion party) . The options that have been predicted about sale in the civil law except some of them that are not in category of electronic transactions type are documentary and applicable under special conditions about electronic sale and also some of them have been predicted in Iran electronic business rule including: deception option, violation option from condition and condition option. Keywords: Sale, Electronic contract, electronic business, affirmation and acceptance, Time and place of conclusion, termination option